داستان‌ها نقشی حیاتی در رشد فکری و عاطفی کودکان دارند، چرا که این داستان‌ها نه تنها به آنها کمک می‌کنند تا درک بهتری از دنیای اطرافشان پیدا کنند، بلکه همچنین از طریق شخصیت‌ها و موقعیت‌های مختلف در داستان‌ها، کودکان می‌آموزند که چگونه با احساسات و تجربیات متفاوت خود کنار بیایند. داستان‌خوانی، به خصوص در سنین پایین، به تقویت مهارت‌های زبانی و ارتباطی کودکان کمک شایانی می‌کند؛ از آنجایی که آنها در حال یادگیری واژگان و ساختارهای زبانی هستند، داستان‌ها فرصتی عالی برای افزایش دایره لغات و درک بهتر ساختار جملات فراهم می‌آورند.

علاوه بر این، داستان‌ها به کودکان اجازه می‌دهند تا خلاقیت و تخیل خود را به کار گیرند. وقتی کودکان به داستان‌هایی با مضامین و موضوعات مختلف گوش می‌دهند، آنها به طور ناخودآگاه در حال ساخت دنیاهایی در ذهن خود هستند، جایی که می‌توانند با شخصیت‌ها همزادپنداری کرده و خود را در موقعیت‌های مختلف تصور کنند. این فرآیند نه تنها برای توسعه تفکر انتقادی و حل مسئله مفید است، بلکه به کودکان کمک می‌کند تا بتوانند درک بهتری از دیگران و دیدگاه‌های متفاوت داشته باشند.

همچنین، داستان‌خوانی به کودکان کمک می‌کند تا با مفاهیم پیچیده‌ای مانند اخلاق، عدالت و دوستی آشنا شوند. از طریق داستان‌ها، کودکان با شرایطی مواجه می‌شوند که در آنها باید تصمیم‌گیری کنند یا از درک خود از خوب و بد استفاده کنند، و این فرآیند به آنها کمک می‌کند تا مهارت‌های اخلاقی خود را توسعه دهند. علاوه بر این، داستان‌ها می‌توانند به کودکان کمک کنند تا با ترس‌ها و نگرانی‌های خود روبرو شوند؛ اغلب داستان‌های کودکان شامل شخصیت‌هایی هستند که با چالش‌هایی روبرو می‌شوند و آنها را با موفقیت پشت سر می‌گذارند، که این می‌تواند به کودکان اعتماد به نفس و روحیه مقابله با مشکلات را بدهد.